Retorikk og reklame – reklamedesign

I denne ressursen ser vi på korleis reklamedesignarar nyttar ulike måtar å dramatisere bodskapen på. Deretter skal elevane designe sine eigne reklamar.

Lesing og skriving av samansette tekstar er ein viktig del av både norskfaget og mediefaga. I ressursen Retorikk og reklame – reklameanalyse øver elevane seg på å sjå korleis reklamen kommuniserer ein bodskap, både gjennom retoriske appellar og korleis det blir nytta tekstlege og visuelle verkemiddel. I denne ressursen skal elevane nytte kunnskapen om retoriske og visuelle verkemiddel i ein eigenprodusert reklame. Korleis ein kan arbeida med den retoriske analysen i norskfaget viser me i ressursen Retorikk og reklame – retorisk analyse.

Dette opplegget kan med nokon tilpassingar nyttast i fleire fag, mellom anna i medium og kommunikasjon, på valfaget medium og informasjon og i norskfaget på ungdomsskole og vidaregåande skole.

Ulike måtar å dramatisere bodskapen på

I denne ressursen presenterer vi tolv ulike måtar bodskapane i reklamen er dramatiserte på for at han skal vere så overtydande som mogleg. Felles for desse er at mottakaren skal oppleve bodskapen som merksemdsvekkande og interessant, og at ein kan kjenne dei igjen i både reklameannonsar, reklameplakatar og reklamefilmar.

1. Produktet i hovudrolla

Å la produktet få spele hovudrolla er kanskje den mest vanlege måten å reklamere for eit produkt på. Dei mest typiske elementa i slike reklamar er logoen til produsenten, eit bilde av produktet og eit slagord. Mange produsentar ønsker ofte å ikkje skape oppsikt, eit døme kan vere Coca Cola som alltid lagar politisk nøytrale reklamar som stort sett passar for heile den verdsomspennande marknaden deira. Ein slik annonse ber ofte meir preg av å vere ein del av ein merkevarebyggingsstrategi enn ein reklamekampanje, som har kortare levetid, og kor ein som regel ønsker meir målbare resultat.

Kjeldsberg presenterer i denne annonsen eit delikat bilde av produktet sitt. Komposisjonen er i balanse, og balanse gir harmoni. Det er ikkje noko støy her som forkludrar bodskapen. Bodskapen er at Kjeldsberg produserer ordentleg kaffi, slik vi nordmenn liker han, og slik har dei gjort det sidan 1856. Ein annonse som denne kan verke veldig truverdig og gi ein logos-effekt, som igjen kan skape ein etos-effekt ved at lesaren føler at han blir tatt på alvor.

2. Demonstrasjon / produktet i bruk

Ein annan vanleg strategi er å vise korleis produktet blir brukt eller korleis det blir montert. Løysinga er altså ein demonstrasjon. Denne strategien blir ofte brukt når ein vil vise tillaginga av ei matvare, bruk av ein barberhøvel eller kor raskt du kan springe ved å nytte dette skomerket. Det interessante ved produktet blir presentert ved ein demonstrasjon som gir ein patos-effekt. I reklamefilmar kan slike demonstrasjonar gjerast svært spektakulære og underhaldande.

Viking viser her fram turskoen sin i bruk i eit ekstremt miljø. I tillegg blir det kommunisert at skoen er «forska» fram gjennom ekstrem testing og utprøving ved at dei nyttar ein «crash test dummy». Dette gir truverd. For nokon vekker kanskje ein slik annonse ein utferds- og turtrang som er «medfødt» i oss nordmenn, ein patos-effekt, som kan bidra til at vi identifiserer oss med ein situasjon der vi sjølv er ute og opplever naturen. Ved å nytte eit kjent norsk landemerke som kulisse koplar dei òg på at dette er ei norsk merkevare, ein strategi som vi utdjupar under punkt 8.

3. Problemet produktet skal løyse

Ein tredje måte å dramatisere bodskapen på er å rette fokus mot det problemet som produktet er tenkt å løyse. Har du uren hud? Ja då kan akkurat denne kremen vere løysinga. Det er fleire måtar å gjere dette på, til dømes ved å vise korleis livet er utan dette produktet. Er det turutstyr som er produktet, kan forfrosne turgåarar i eit realt uvêr vere det du fokuserer på i reklamen.

I denne annonsen brukast folda hender som blikkfang, og når vi ser nærare etter så ser vi at det er hendene til ein eldre person og at dei foldar seg rundt ei rekning eller ein giro. Deretter blir problemet presentert, kva kostar ein verdig avskjed? Teksten er i tillegg sett slik at ein assosierer dette med ein dødsannonse. Fonus gravferdsbyrå skisserer eit problem, eller ein problematisk situasjon, og tilbyr ei løysing på dette problemet på nettsida si. Det er mykje patos i denne annonsen, det handlar om eldre menneske, om døden, om verdigheit og om det seremonielle ved ei gravferd. Samtidig så er det logos, problemstillinga annonsen beskriv verker truverdig, og avsendaren uttaler seg som ein ekspert på dette området.

4. Problem og løysing

Å presentere eit problem og ei løysing er ein klassikar. Vi kjenner han godt som «før og etter»-grepet, og blir veldig ofte nytta for kosmetiske produkt. Eit anna døme rettar seg mot skalla menn, og viser resultatet før og etter ei form for behandlande produkt. Eit siste døme kan vere før og etter eit slankeprodukt.

I denne reklamen kan ein legge inn ulike tolkingar, og han er såleis òg eit godt døme på at det blir nytta fleire ulike retoriske grep. Problemet her er at Rudolf og dei andre reinsdyra ikkje lenger er kjørbare for nissen. Løysinga er å suse vidare i ein Audi Quattro. Ho viser òg modell 2, produktet i bruk, der bilen erobrar eit vinterlandskap sjølv ikkje reinsdyr kjem seg fram i. Annonsen bruker òg dramatiseringsforma frå modell 9; viss denne bilen er bra nok for sjølvaste nissen så er den nok bra nok for meg òg.

5. Resultat

Å vise til resultatet du oppnår ved å nytte eit produkt ser vi ofte når det skal reklamerast for matprodukt. Lagar du ein annonse for pasta, får du nok fleire interesserte ved å presentere den ferdige retten enn om du viser eit bilde av ukokt pasta. Men også velvære-, hygiene- eller venleiksprodukt bruker denne strategien flittig. Resultatet verkar appellerande på lesaren, og det skal igjen resultere i eit sal.

I denne annonsen ønsker utbyggjarane, med eit glimt i auget, å vise kor fint det blir å bu på Gartnerløkka. Dei har laga ei verd med overdrivingar, sterke fargar og eventyr for å understreke at dette blir barnevennlege omgivnader. Sjølve dramatiseringsforma nyttar logos, men i akkurat denne annonsen er det òg mykje patos. Kven vil vel ikkje bidra til å skape ein lykkeleg barndom?

6. Samanlikning

Å samanlikne produkt eller tenester med konkurrentane sine kan vere både enkelt og effektivt, men ein må vere forsiktig. Det blir stilt strenge krav til dokumentasjon, og kanskje vil òg konkurrenten betale tilbake med same mynt.

Når ein høyrer ordet mjølkesjokolade så tenker nok mange automatisk på Freias mjølkesjokolade og kua som både pregar emballasjen og som går igjen i mange av reklamane deira. Men her har Freia-kua fått seg ein støkk, det er ikkje Freia som lagar den beste mjølkesjokoladen. Overskrifta «Et lite støkk i Norge» speler òg på Freias slagord for mjølkesjokoladen deira, «Et lite stykke Norge». Legg òg merke til korleis Nidar viser til ei spesifikk undersøking for å forsvare påstanden om at Nidar mjølkesjokolade er best i smakstest.

7. Analogisk samanlikning

Allereie i dei antikke fablane vart menneskelege problem kopla med åtferda til dyr, eller eigenskapane til dyr gitt eit menneskeleg ansikt. Dette grepet blir òg brukt i reklamen. Esso brukte lenge slagordet «putt en tiger på tanken» for å selje bensinen sin. Klok som ei ugle, smidig som ein slange eller slu som ein rev; dramatiseringsforma består i å låne positive trekk frå noko utanfor sjølve produktet.

I denne annonsen laget av reklamebyrået Ernö nyttar Forsvaret fluga sine kvalitetar som flygar for å vise at dei teknologisk er på høgde med noko av det beste naturen kan by på. Påstanden blir pakka inn i ei visuell utforming som skaper blikkfang og interesse, særleg gjennom dette ultranære bildet av fluga, som det òg trengst teknologi av ypparlegaste kvalitet for å fotografere. Det er ein stram og ryddig komposisjon, eigenskapar vi forbind med Forsvaret.

8. Opphav eller råvarer

På kjøkkenet føretrekker nordmenn norskproduserte råvarer, medan for andre produkt er det ein fordel at dei er produserte i utlandet. Det vere seg siste mote frå Paris, streatwear frå USA, sveitsisk urverk, italiensk gelato eller bilar frå Tyskland. At produktet er hundre prosent naturleg eller inneheld vitamin kan òg vere gode argument for å kjøpe eit produkt. Av og til kan det vere ein god strategi å framheve nettopp kor produktet kjem frå, eller kva det er laga av.

Avsendaren av denne reklameannonsen er Matmerk, som skal bidra til auka mangfald, kvalitet og verdiskaping i norsk matproduksjon. Dette er ein annonse som nyttar mange ulike verkemiddel for å kople saman norsk matproduksjon og høg matkvalitet. Eit emblem med «NYT NORGE» koplar saman nyting, det norske flagget og den grøne fargen som vi assosierer med friskleik, sunnheit, miljøvennlegheit og berekraft. «Norsk design» er ein del av skandinavisk design, som blir kjenneteikna som funksjonell, rein, lett og lys. Det skandinaviske kjøkkenet har òg dei siste åra fått mykje internasjonal merksemd, og her gjeld òg dei same adjektiva. For å understreke dette ytterlegare nyttar designaren av denne annonsen desse verkemidla i layouten, som er rein, enkel og ryddig. Det er etos i å velje miljøvennleg, medan det norske kan vekke patos.

9. Tilråding / vitnemål / testimonials

Ofte ser ein at ein anerkjent ekspert tilrår eit produkt, og det kan verke overtydande. Kjøkkensjefen kan skryte av den velsmakande sausen sin, eller frisøren tilrår ein sjampo. Ofte ser vi òg at kjendisar kjem med tilrådingar. Då kan dei enten uttale seg som ein ekspert eller så ønsker annonsøren å knyte ein kjendis til produktet sitt for å skape eit blikkfang. Eit siste grep som blir nytta er ei tilråding frå mannen i gata, eller av ein som er ein amatør som deg. Då står dei fram og vitnar om dei supre kvalitetane av dette produktet. Vanlege døme på dette kan vere mobilabonnement eller pensjonssparing. Ein kan oppnå både ein etos-, patos- eller logos-effekt ved å nytte denne dramaturgimodellen, avhengig av kven det er som tilrår. Ein «proff» gir gjerne ein logos-appell, ein kjendis gir gjerne ein logos-appell som kan føre til ein etos-appell, medan mannen i gata gir ein etos-appell.

I denne reklamefilmen frå Rikstoto viser ein serie med glade amatørar oss kor lett det er å spele V75 utan å ha peiling på hest. Det blir gjort eit poeng av at dei er urøynde i omgang med hesten gjennom den klønete framferda deira. Effekten blir forsterka ytterlegare av at dei delvis nyttar eit språk som er tydeleg innøvd for høvet og delvis blir lese frå plakatar eller liknande. Ekspertane kjem òg til syne i reklamefilmen. Rolla deira er at dei er i bakgrunnen i filmen som ekspertar i behandling av hestane, men òg som dei som leverer eksperttipsa for dei som ønsker å spele.

10. Akseptert overdriving

I norsk reklame blir det gjerne nytta humor som eit av verkemidla, særleg på kino eller TV. Viss du tenker at dette er eit verkemiddel som passar for reklamen din er det viktig at du ikkje etterlèt publikum i tvil. Om du overdriv litt så kan ein bli usikker på kva du eigentleg meiner. Men tar du i så det monnar, blir det rekna som god underhaldning.

Denne annonsen frå Flytoget speler på nettopp dette; viss det utenkelege skulle skje. Her blir det demonstrert gjennom eit møte med ein tyrannosaurus rex, noko som ikkje er veldig truverdig då dei sannsynlegvis berre har halde til i Nord-Amerika og har vore utdøydd i 65 millionar år.

11. Informativ vinkling

Ein informativ vinkling ber preg av å vere litt «vitskapleg». Piler, diagram, tabellar og detaljbilde kommuniserer grundigheit og ei analytisk tilnærming som er med på gi ein logos-appell.

Denne annonsen frå Block Watne er ein del av ein større kampanje med fleire liknande annonsar. Annonsen har fokus på sentrale bustader. Den grafiske utforminga blir assosiert med arkitektteikningar. Hovudelementet – ein kaffikopp – viser til det å bu sentralt, og er samtidig ei planteikning av eit hus. Også den nedste delen av annonsen er slik vi forbind med planteikningane til arkitektar med rubrikkar og tekniske data. Desse verkemidla er med på å skape truverd.

12. Aktualitet

Det å vere aktuell er alltid noko som sel. Dette kan enten vere noko som følgjer årstidene, som jul, påske eller 17. mai, eller ein kan hive seg på noko som er aktuelt i nyheitsbildet. Det er òg ganske vanleg at reklamar informerer om kvar og ein lita produktbetring som noko nytt.

Også denne annonsen frå 1969 bruker fleire retoriske verkemiddel. Pølsene blir knytte til glade barn, til fest og feiring og til det norske flagget. I tillegg er han aktuell, det er mange som kjøper inn pølser til 17. mai, og då vil dei kanskje forbinde det med pølsene frå Bøndernes Salgslag?

Småoppgåver

Gå først gjennom dei tolv ulike strategiane vist over saman med klassen. Deretter kan læraren vise ulike annonsar eller reklamefilmar og diskutere saman med elevane kva grep reklamane nyttar.

Del elevgruppa opp i par, og del dei ulike dramatiseringsmodellane mellom para. Gi dei 15 minutt på å lage ein skisse der dei skal reklamere for noko dei ser inne i klasserommet. På slutten av timen kan para få 30 sekund kvar til å presentere idéen sin.

La elevane lage ein reklameannonse

Ved å la elevane sjølv få prøve å tenke som ein avsendar av ein reklame, må dei ta i bruk dei retoriske appellformene. Her viser vi ei oppgåve som vart gjennomført av elevar på vg1 Medium og kommunikasjon. For at elevane skulle komme raskt i gang med idéfasane sine, vart det førebudd 15 ulike produktkategoriar. Det vart laga 30 lappar, slik at kvar av kategoriane vart representerte på to ulike lappar. Deretter gjekk læraren rundt med lappane slik at elevane kunne trekke kva type produkt dei skulle jobbe med.

Kategoriar:
Klesmerke	Hermetikk	Kosmetikk
Drikke	Sportsutstyr	Kosttilskot
Skomerke	Solbrillemerke	Mobiltelefon
Tannkrem	Frukt	Verktøy
Deodorant	Scooter	Pasta

Oppgåvetekst

Oppgåveteksten må tilpassast forkunnskapane til elevane. Kva kan dei frå før? Har dei jobba med reklame? Har dei jobba med marknadskommunikasjon? Har dei jobba med retorikk? Har dei jobba med plakat/annonse? Denne oppgåva var todelt, i tillegg til å levere eit sluttprodukt i form av ein annonse skulle elevane òg skrive ein rapport. Gjennom rapporten kan læraren få tilgang til dei vurderingane og refleksjonane eleven har gjort. Mange av momenta vi ønsker at dei har med i rapporten er dei same som dei ville hatt fokus på i ein reklameanalyse.

Forslag til moment i ei oppgåve:

Lag ein annonse for produktet ditt.
Nytt ein av dramatiseringsformene.
Storleik skal vere enten ståande A4 eller liggande A3.
Det skal nyttast eigenprodusert fotografi eller illustrasjon.

Det skal òg leverast ein prosjektrapport. Han skal ha særleg fokus på:

Prosess – beskriv prosessen din, og nytt gjerne skisser og utkast for å visualisere.
Grunngje val av dramatiseringsform med tanke på produkt/bodskapar/målgruppe.
Beskriv verkemidla du nyttar, kva effektar dei har og kvifor du vel desse.

Prosjektfasene

Den kreative idéen kjem sjeldan rekande av seg sjølv, han er som oftast eit resultat av hardt arbeid. I dette prosjektet vart det lagt vekt på korleis ein enkel kreativ prosess kan utarte seg gjennom systematisk og målretta arbeid. Dei ulike prosjektfasane det vart fokusert på er:

Research - Idémyldring - Planlegging/skisse/utkast - Ferdigstilling.

Det må setjast av nok tid til alle fasane slik at elevane kan jobbe grundig i kvar av dei. Dette er eit prosjekt ein godt kan bruke både to og tre veker på, men det betyr ikkje nødvendigvis at ein treng å bruke alle timane. Prosjektet kan gjennomførast parallelt med anna undervisning. I eit prosjekt som dette, der mange av elevane forhåpentlegvis òg er avhengige av å skaffe modellar og rekvisittar, og dessutan finne tid som passar for fotografering, kan det vere godt å ha ein tidsbuffer slik at dei får gjennomført idéane sine på ein ordentleg måte.

I den første fasen byrjar elevane med research på produktkategorien sin. Dette endar opp med at dei vel seg eit produktmerke. I tillegg gjer dei research på plasseringa til produsenten i marknaden (kven er konkurrentar, er det eit billegmerke eller er dei eksklusive og så vidare) og kven som er målgruppa for dette produktet. Dette er informasjon dei må kjenne til for å kunne definere ei målgruppe for annonsen dei skal lage. Ein kan òg definere eit segment av målgruppa.

Det kan vere ein god regel å alltid jobbe fram fleire idéar

Deretter held dei fram med idémyldring. Det finst mange metodar for å jobbe fram idéar, som til dømes tankekart eller moodboards. Det kan vere ein god regel å alltid jobbe fram fleire idéar. Viss ein ikkje maktar å komme fram til nokon idéar, kan løysinga vere å gå tilbake til research-fasen.

I planleggingsfasen ser ein fort om idéen er gjennomførleg eller ikkje. Gjennom å jobbe med skisser eller utkast blir ein òg bevisste på om ein treng modellar, og i så fall kva for nokre? Treng dei eit spesielt antrekk? Kva rekvisittar treng ein? Kva med location? inne, ute, i skogen, eit urbant miljø eller eit maritimt? Deretter må ein gjere avtalar. Sett gjerne opp ein framdriftsplan, som til dømes eit gantt-diagram, som er ein fin måte å visualisere framdriftsplanen på. Det kan òg vere ein god idé å setje opp milepælar og tidfeste når ein skal nå desse; det kan vere med på å sikre at dei ulike prosjektfasane får den tida ein estimerer at dei treng. Ofte kan det vere ein god idé å ha som krav at lærar skal godkjenne framdriftsplanen før elevane får byrje å produsere. På den eine sida sikrar dette at læraren får høve til å rettleie undervegs i prosessen, og gjerne før det er for seint. På den andre sida vil det òg stille krav til at elevane jobbar meir strukturert med prosjektet, og det vil ikkje lenger vere mogleg å gjere alt arbeidet siste kvelden. Eit viktig poeng med skisser og utkast er at alt blir mykje lettare når ein kjem på location for å fotografere, men då må sjølvsagt skissene vere med. Skal teksten til dømes vere til høgre i annonsen så må dei passe på at det er nok «luft» der til at han får plass. Skal det vere med logoar? Kvar skal dei vere? Viss det viser seg at idéen er vanskeleg å gjennomføre bør løysinga vere å gå tilbake til idéfasen.

Viss det er gjort godt arbeid i dei tre tidlegare fasane bør produksjonsfasen gå greitt. Send elevane på location med modellar og rekvisittar. Sørg for å minne elevane på at dei har med seg meir råmateriale tilbake enn det dei i utgangspunktet trur er nødvendig.

Korleis de vel å etterarbeide bilde og ferdigstille annonsen digitalt kjem an på kva programvare og førehandskunnskapar elevane har. Photoshop, Indesign og Illustrator er bransjestandardar, men PowerPoint viser seg å vere eit undervurdert verktøy i så måte. Her kan elevane definere eit arbeidsområde på til dømes A4, importere inn fleire bilde, og plassere tekst i akkurat den storleiken og farge dei ønsker. Det er òg mogleg å eksportere ut bildet som jpg eller pdf når dei er ferdige.

Rettleiingssamtalen – formativ vurdering

I eit prosjekt som dette gjeld det for læraren å setje av nok tid slik at elevane kan få gjort mesteparten av jobben på skolen, og ikkje som lekse. Dette sikrar at læraren kan vere tett på elevane, og dermed kan følgje prosessen til elevane. Læraren vil vere ein viktig samtalepartnar, og dei gode spørsmåla må stillast slik at elevane kan reflektere rundt dei vala dei gjer. Det betyr ikkje at læraren instruerer eller har det riktige svaret, det betyr at elevane blir sette i situasjonar der dei reflekterer og blir bedt om å grunngje dei vala dei tar. Det er òg ønskeleg at vala blir grunngjeve ut frå teori dei har lært om dei retoriske appellformene, men òg at dei reflekterer rundt dei estetiske og visuelt kommunikative vala dei gjer i utforming av annonsen.

Det er nokre kvalitetar som kjenneteiknar ein god annonse, og desse kan ein ta utgangspunkt i under rettleiingssamtalar.

Minn elevane på AIDA. Les meir om AIDA i ressursen Retorikk og reklame – reklameanalyse.
Treffer ein målgruppa for annonsen? Kva kvalitetar har produktet som appellerer til det? Kjem dette til syne i annonsen?
Eit konsist formulert bodskap og eit visuelt uttrykk som understrekar dette.
Ein samanheng mellom det grafiske formspråket og den verbale bodskapen.
Verbaltekst må ha god lesbarheit, og det er sjølvsagt ein fordel om den designmessig er ein godt integrert del av heile annonsen. God lesbarheit blir gjerne oppnådd gjennom å legge han på ein roleg bakgrunn, ha god storleik og ein farge som skaper kontrast. Ein ser at det ofte blir nytta groteske skrifttypar i annonsar, men også dette må harmonere med resten av annonsen.
Korleis er komposisjonen, korleis blir elementa plasserte i forhold til kvarandre? Finst det eit blikkfang? Korleis er leseretninga? Blir det brukt symmetri eller asymmetri?

Vurdering

Denne ressursen dekker kompetansemål i fleire fag og på fleire trinn. Det er derfor nødvendig at både oppgåveformuleringa og vurderingskriteria blir tilpassa av lærar. Når denne samansette teksten skal vurderast er det nokon kvalitetar ein kan ha fokus på uavhengig av fag. Dette kan grunngivast med at alle desse punkta til saman er med på å avgjere kor effektivt kommunikasjonen føregår, samtidig som dei kan vere med på å vise elevane korleis dei blir påverka av reklame dei sjølv er i målgruppa for.

Bodskapen
- Bodskapen er klart formulert og tilpassa målgruppa. Retoriske verkemiddel understrekar og forsterkar dette, og verkar overtydande.
Samspel mellom modalitetar
- Modusane som er valde er designa på ein slik måte at dei utfyller eller utvidar kvarandre på ein formålstenleg måte. Vidare er modusane gitt fornuftig funksjonell tyngde og deira modale affordans blir utnytta.
Estetisk kvalitet
- Teksten er komponert slik at han opplevast som ein heilskap der alle elementa er godt integrerte med kvarandre. Plasseringa til elementa er gjennomtenkt med tanke på leseretning, og ulike form-, farge- og storleikskontrastar blir nytta for å framheve bodskapen. Det blir nytta god typografi og passande fargepalett.
Teknisk kvalitet
- Bilde er skarpe og med oppløysing tilpassa for skjermvisning eller eventuelt til trykk/prent. Annonsen er eksportert i funksjonelt filformat.

Desse kriteria tar utgangspunkt i produktet som elevane har produsert. Som vi ser av kompetansemåla i norskfaget og i medium og kommunikasjon (MK) så stillast det noko ulike krav til kva kompetansar elevane skal meistre.

Kompetansemål

Kompetansemål i norsk etter vg3:

bruke retoriske og digitale evner til å produsere og framføre samansette tekstar
bruke kunnskap om tekst, sjanger, medium og språklege verkemiddel til å planlegge, utforme og omarbeide eigne tekstar med klar hensikt, god struktur og sakleg argumentasjon
skrive kreative, informative og resonnerande tekstar, litterære tolkingar og retoriske analysar på hovudmål og sidemål med utgangspunkt i norskfaglege tekstar.

Kompetansemål i Medium og kommunikasjon etter vg3:

utforske, utvikle og drøfte kommunikasjon, forteljarteknikk, dramaturgi og uttrykksformer i medieprodukt og presentasjonar
identifisere, vurdere og nytte retoriske verkemiddel og argumentasjon i medieprodukt.

I norskfaget skal elevane bruke retoriske og digitale evner, medan i MK skal dei identifisere, vurdere og nytte retoriske verkemiddel. Tradisjonelt så har det vore fleire kompetansemål som dreier seg rundt refleksjonane til elevane om korleis og kvifor dei nyttar ulike verkemilddel på MK. For at læraren skal få innblikk i refleksjonsnivået blant elevane er det vanleg at elevane presenterer produkta sine, enten gjennom munnlege presentasjonar eller gjennom rapportar. Slike presentasjonar eller rapportar kan òg vere gode høve for elevane til å gjere eigenvurderingar. På nokre yrkesfag er det òg kompetansemål knytt til arbeidsprosessen, den kan dokumenterast i rapporten. I ressursen Å dokumentere arbeidsprosessar i ein samansett tekst viser vi korleis ein kan bruke blogg for å dokumentere.

Relevante linker

PDF med alle annonsane i A4.
Rapportmal.
Døme på annonsar produsert av Vg1-elever.
Rapport av elev på Vg1.

Publisert 14. september 2020 (Sist revidert 19. april 2024)